Mijn vrienden grappen dat ik uit Paraguay kom. Paraguay, dat kleine Zuid-Amerikaanse landje met minder dan zeven miljoen inwoners, ingeklemd tussen Brazilië, Bolivia en Argentinië. Beroemd om zijn ruige, moerassige vlaktes en weelderige regenwouden, zijn hoofdstad Asuncion, zijn Guaraní-indianen, zijn jezuïeten, zijn cowboys en zijn goede vlees. Maar weet je waar Paraguay vooral bekend om staat? Om zijn namaakproducten. En dat is dus waar mijn vrienden over grappen dat ik vandaan kom.
Mijn buitengewone interesse in andere culturen
Maar ze zitten er totaal naast, want ik ben geboren en getogen in Noordwijk, een kleine badplaats niet ver van Amsterdam. Ik kom uit een middenklasse gezin. Mijn vader werkte fulltime, mijn moeder was huisvrouw. Elke dag, als mijn drie jaar oudere zus en ik uit school kwamen, wachtte zij ons op met een kop thee en een biscuitje. We hadden een hond, een konijn, een parkiet. Alles was redelijk doorsnee.
Behalve misschien één ding… en dat was mijn buitengewone interesse in andere culturen. Als kind verslond ik boeken over het leven van leeftijdsgenootjes in het buitenland en op de basisschool gaf ik geen spreekbeurten over paarden of ballet, maar over Roemenië of Ierland. En als ik met mijn ouders met vakantie ging – met de caravan naar Frankrijk, zoals het een goed Nederlands gezin betaamt, fantaseerde ik dat ik in de dorpen en steden woonde die we bezochten.
En hoe ouder ik werd, hoe groter het verlangen om de wereld te ontdekken.
Door een speling van het lot belandde ik in Brazilië
In het jaar 2000, toen ik 23 jaar oud was, kon ik dit verlangen eindelijk vervullen. Ik was net afgestudeerd en terwijl de inkt van mijn diploma nog nat was, vertrok ik – met een enkeltje in de hand – naar het buitenland.
Ik zwierf een tijdje rond. Werkte in Engeland in een bar, verkocht nagelsetjes in de Verenigde Staten, werkte als journalist in Chili en Argentinië en deed wat vrijwilligerswerk in Suriname.
Totdat ik door een speling van het lot in Brazilië belandde.
Brazilië. Land van eindeloze stranden en miljoenensteden. Een land waar je op de hoek van de straat koude biertjes drinkt met vreemden – die al snel je vrienden worden. Brazilië, het land van luidruchtige en vrolijke mensen, van bloedmooie mannen in kleine zwembroekjes, die de deur voor je open houden, je boodschappen dragen en de gehele dag met je flirten.
Brazilië, het land van Rio de Janeiro. De stad waar ik tot over mijn oren verliefd op werd.
Je bent een nepper, geïmporteerd uit Paraguay
Ik besloot om te blijven en er mijn leven op te zetten. En ondanks de enorme cultuurverschillen, voelde ik me er enorm thuis. Als een vis in het water. De Braziliaanse cultuur paste bij mij. Mijn vrienden vonden dat ook. “Você não é uma holandesa verdadeira – je bent geen echte Nederlander”, grapten ze. “Je bent een nepper, geïmporteerd uit Paraguay!”
De jaren gingen voorbij. Ik verhuisde van Copacabana naar Lapa, van Lapa naar Santa Teresa. Ik trouwde en scheidde, maakte veel nieuwe vrienden, verloor er een paar, had de beste ervaringen en de meest verschrikkelijke, werd verschillende keren verliefd… tot het jaar 2017, toen ik 40 jaar was… en door een speling van het lot weer in Nederland kwam te wonen.
Nederland. Een klein en goed georganiseerd land met een grote mond. Een land waar het niet zo makkelijk is om op de hoek van de straat koude biertjes te drinken. Niet met vreemden, noch met vrienden. Ten eerste omdat het bier nooit echt koud is. Ten tweede omdat het eigenlijk verboden is om alcohol in het openbaar te drinken. En ten slotte, omdat je de meeste afspraken weken van tevoren moet plannen. Nederland, land waar de mannen grote zwembroeken dragen, de deur niet voor je open houden, noch je boodschappen dragen en al zeker niet met je flirten.
Nederland. Het land dat als mijn thuis zou moeten voelen… maar dat niet doet.
Ik herken mijn Brazilië bijna niet meer
Terug naar Brazilië is geen optie. Er is een reden dat ik er wegging. Het land is de laatste jaren enorm veranderd. De bevolking is enorm gepolariseerd en de veiligheid is nog verder te zoeken dan voorheen. Als ik de verhalen van mijn vrienden hoor, over hoe onveilig ze zich voelen, hoe dingen zijn veranderd… als ik de kranten lees of naar de radio luister… herken ik mijn Brazilië bijna niet meer…
Dus nu Nederland niet als thuis voelt en Brazilië geen optie is om naar terug te keren, wat zijn dan de opties?
Misschien wordt het eens tijd om Paraguay uit te checken!
